تاریخ زمین

در این قسمت شناخت تاریخ زمین و سیر تکوین و تحولات زمین شناختی از ۶/۴ میلیارد سال پیش تا به امروز در قالب چهار مجموعه ترکیبی (ماکت و نقاشی) ارائه شده است.

پرکامبرین اولین بخش از تاریخ زمین است. 88٪ از زمان زمین‌شناسی را در بر می‌گیرد و شامل سه دوران (هادئن، آرکئن، پروتروزوئیک) است. در مورد پرکامبرین شناخت اندکی داریم، چون بسیاری از سنگ‌‌های پرکامبرین به شدت دگرگون شده و خاستگاه‌شان دچار ابهام شدند، یا بر اثر فرسایش از بین رفته و یا در زیر رسوبات فانروزوئیک مدفون شدند. شروع پرکامبرین، هادئن  نامیده می شود. این دوران با شکل گرفتن زمین آغاز شد. در این زمان، قدیمی‌ترین سنگ‌های آذرین پوسته زمین تشکیل شدند. احتمالاً در دوره هادئن هیچ موجود زنده ای بر روی زمین وجود نداشت. آرکئن زمان شکل‌گیری قاره‌ها بود. در طول مدت آرکئن، احتمالاً اولین سلول‌های زنده در اقیانوس‌ها تشکیل شدند. در اواخر پروتروزوئیک، موجوداتی با بیش از یک سلول، مانند اسفنج ها، چتر دریایی و هیدرا در اقیانوس‌ها زندگی می کردند. استروماتولیت ها (Stromatolites)  از نمونه های میکروفسیلی هستند که به تعداد نسبتاً زیاد در رسوبات پرکامبرین برجای مانده اند. این موجودات زنده بهترین  جانداران سازندۀ سنگ های رسوبی پرکامبرین هستند و لذا در مطالعات چینه شناسی، از فسیل استروماتولیت ها به عنوان فسیل شاخص دورۀ پیش از کامبرین استفاده میشود و قدیمی ترین آثار استروماتولیتی نیز به سن 4/3 تا 5/3 میلیارد سال در غرب استرالیا گزارش شده اند. سیانوباکتری ها منشأ و سازندۀ اصلی استروماتولیت ها بوده اند. حیات استروماتولیت ها - که وجود اکسیژن در جوّ زمین را باید مدیون آنها بود - تا زمان حال نیز در برخی نواحی زمین خصوصاً سواحل استرالیا همچنان ادامه دارد.


دوران پالئوزوئیک اولین دوره ازتقسیمات زمان زمین شناسی ائون فانروزوئیک است. نام پالئوزوئیک به معنای «حیات دیرینه» است. این دوره طولانی ترین دوره فانروزوئیک است و به شش دوره زمانی تقسیم می شود که از قدیم به جدید عبارتند از: کامبرین، اردوویسین، سیلورین، دونین، کربونیفر و پرمین.          پالئوزوئیک زمانی است که از حیث تغییرات زمین شناسی، آب و هوایی و تکاملی چشمگیر بوده. یکی از ویژگی های قابل توجه حیات پالئوزوئیک، ظهور ناگهانی نزدیک به کل انواع جانداران بی مهره با فراوانی زیاد در ابتدای کامبرین است. اولین مهره داران به شکل ماهی های نخستین ظاهر شدند که طی دوره های سیلورین و دونین تنوع زیادی یافتند. در حالی که گیاهان ماکروسکوپی در اوایل دوران پالئوزوئیک ظاهر شد، گیاهان غالبا تا دوره سیلورین، حدود 420 میلیون سال  پیش، زمانی که شروع به گذار بر روی خشکی ها کردند، آبزی باقی ماندند. اولین حیواناتی که روی خشکی ها پدیدار شدند، بندپایان بودند.


مزوزوئیک تقریبا 186 میلیون سال یعنی از حدود 252 تا 66 میلیون سال قبل به طول انجامید. این بازه زمانی به سه عصر زمین شناسی تقسیم می شود:  تریاس، ژوراسیک، کرتاسه. دوران مزوزوئیک عصر خزندگان و عصر مخروطیان نیز نامیده می شود، این دوران با تسلط خزندگان آرکوسور نظیر دایناسورها;  فراوانی مخروطیان و سرخس ها; آب و هوای گرم گلخانه ای و شکست تکتونیکی ابرقاره پانگه آ به خشکی های مجزا شناخته می شود. 


سنوزوئیک از 66 میلیون سال قبل تاریخچه زمین را به نمایش می گذارد که با تسلط پستانداران، پرندگان و گیاهان گل دار، آب و هوای سرد و خشک، و پیکربندی فعلی قاره ها مشخص شده است. این دوران همچنین به عنوان عصر پستانداران شناخته می شود آب و هوا در طول سنوزوئیک آغازین گرم تر از امروز بود، به خصوص در طول پالئوسن- ائوسن حداکثر حرارتی. با این حال، انتقال ائوسن به الیگوسن و یخچال طبیعی کواترنری زمین را خشک و سرد کردسنوزوئیک شامل پالئوژن، نئوژن و کواترنری است. پالئوژن خود به سه دوره پالئوسن، ائوسن و الیگوسن و نئوژن به دو دوره زمانی میوسن، پلیوسن تقسیم می شوند. کواترنری نیز شامل دو دوره زمانی پلیستوسن و هولوسن است.


 

تاریخ زمین
ارسال نظرات
لطفا صبر کنید